نوسازی بافت‎های فرسوده با مشارکت مردم انجام شود

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی واحد استان قم، دکتر ادیب زاده امروز 15 شهریورماه در نشست بافت فرسوده، شرایط و امکان توفیق در قم گفت: مقام معظم رهبری در سال 82 بر لزوم احیا و نوسازی بافت های فرسوده تاکید کردند و از آن به بعد این موج از تهران به تمام شهرها منتقل شد.

وی با اشاره تحولات مرتبط با نوسازی تهران و تاثیرات آن روی منطقه نعمت آباد افزود: اتوبان شهید کاظمی و سعیدی تحولات بزرگی در نقشه و جغرافیای این محله ایجاد کرد و مشکلاتی را ایجاد کرد.

ادیب زاده اظهارکرد: توسعه و نوسازی ها پس از تهران از آستارا شروع شد و اولین سند توسعه محلی در کشور در بیرجند تهیه شده است و در حال حاضر این عرصه نوسازی به شهر اراک رسیده است.

فعال عرصه معماری و شهرسازی بیان کرد: محله نعمت آباد در منتهی الیه جنوب تهران است؛ قطعات کوچک زمین های کشاورزی اطراف قلعه به خانه های سست و کوچه های تنگ و تاریک مبدل شد.

ادیب زاده گفت: طرح بازسازی منطقه نعمت آباد به همت شهرداری و از سال 86 با حضور اساتید برجسته دانشگاه کشور از جمله دکتر ندیمی، رازجویان و حبیبی آغاز شد؛ در ابتدای طرح یک پایش عمومی و نظرسنجی از مردم و ساکنان محله نیز انجام شد تا مشکل عدم تطابق طرح با مسایل فرهنگی و بافت مردمی ایجاد نشود.

وی افزود: این طرح با حضور نماینده مردم آغاز شد و به همین دلیل خود مردم حامی این طرح بودند و مشکل عدم اطمینان نیز از بین رفت که یکی از رموز موفقیت این طرح و طرح های مشابه است.

ادیب زاده اظهارکرد: این بافت‌ها در آن واحد فرصت و هم تهدید هستند؛ تعاریف مختلفی در خصوص بافت های فرسوده انجام می شود، برخی به این بافت ها، بافت خاکستری می گویند یعنی از نظر ضوابط و امکانات بدون استفاده هستند.

نویسنده عرصه معماری و شهرسازی بیان کرد: آسیب پذیر بودن در مقابل زلزله، معضلات اقتصادی، معضلات اجتماعی، ناکارآمدی زیرساخت ها، کمبود خدمات شهری و.... از مشکلات این مناطق است.

عضو شورای اسلامی شهر تهران گفت: گاهی اوقات نهاد حاکمیتی بدون توجه به شرایط و علایق مردم طرح هایی انجام می دهد ولی بدون استفاده می ماند؛ مثل سوله های بزرگ استخر و جکوزی که در این منطقه کم استفاده بود ولی اغلب پسران این منطقه از ما می خواستند که زمین فوتبال برای آنها آماده کنیم.

وی افزود: محور نوسازی در عرصه انسانی شامل بعد فرهنگی، بعد اقتصادی و بعد کالبدی است؛ محور توسعه و عمرانی شهر باید اجتماعی باشد؛ همیشه پیش از اجرای هر پروژه ای باید مردم را قانع کرد و با آنها با ملایمت صحبت کرد و آنها را نسبت به اجرای این طرح مطمئن کرد و البته نظرشان را نیز جویا شد.

ادیب زاده اظهارکرد: ضرورت های نوسازی شامل مثلث شناخت، اجرای مشارکتی و برنامه ریزی های مشارکتی است؛ الگوی توسعه محلات نیز شامل پژوهش های میدانی، تعیین چشم انداز توسعه محله و همچنین تدوین برنامه عملیاتی است.

فعال عرصه معماری و شهرسازی بیان کرد: فرایند توسعه محلات نیز شامل تشکیل دفتر محلی، شناسایی مسایل و پتانسیل های محله، تهیه شناسنامه وضع موجود محله، توانمند سازی فردی، توانمند سازی محلی، پیشنهاد پروژه های محرک توسعه و پیشرو و ارایه خدمات فنی است.

ادیب زاده گفت: اساس نوسازی باید با رویکرد برد برد انجام شود؛ در این جا همه بازیگران و به ویژه مردم برنده هستند؛ نکته دیگر آن است که نوسازی برای همه یک فرصت است.

وی افزود: حوزه های شناختی در بافت فرسوده شامل شناخت های چهارگانه شامل محور نوسازی (مردم ساکن)، جایگاه محله در شهر، چارچوب قانونی نوسازی و بازیگران هر محله است؛ تجربه ثابت کرده که بازیگردان فرایند نوسازی شهرداری است.

ادیب زاده اظهارکرد: مردم راه خود را برای استفاده بهینه از شرایط اقتصادی پیدا می‌کنند و مدیران شهری تنها باید مسیر را برای این عرصه آماده کنند؛ امروز مبل سازان زیرزمینی نعمت آباد از مبل سازان ساده با مغازه های قدیمی به صادرکنندگان مبل مبدل شده اند چرا که بستر فعالیت برای آنها آماده شد.

فعال عرصه معماری و شهرسازی بیان کرد: راهبردهای نوسازی نیز شامل تمرکز اقدامات بخش های مختلف شهرداری در حوزه نوسازی و اولویت بخشی به پروژه های واقع در بافت های فرسوده، توجه به سهم نقش آفرینان، توجه به منافع گروه های ذی‌نفع، طرح برد برد، حداکثر تاثیر بر نوسازی با کمترین مداخله است.

عضو سابق شورای شهر تهران گفت: بازآفرینی شهری فرایندی است که به خلق فضاهای شهری جدید با حفظ ویژگی های اصلی محله منجر می‌شود؛ بازآفرینی عبارت است از دید جامع و یکپارچه و مجموعه اقدماتی که به حل مسایل شهری منجر شود.

وی افزود: مشارکت دادن گروه های مردم، بهبود فضای عمومی، کاهش بزه کاری و افزایش امنیت محیطی، ارتقا کیفیت محیط زیست، تشویق سرمایه گذاری‌های داخلی،  کاهش ناهنجاری های اجتماعی و تقویت سرمایه های اجتماعی، انتقاد از درگیری بیش از اندازه و مستقیم دولت در امر توسعه، تاکید بر افزایش اشتغال، کاهش فقر و افتراق اجتماعی، تأمین امکانات اجتماعی و آموزش به جای نوسازی‌های صرفا فیزیکی از اصول بازآفرینی است.

ادیب زاده اظهارکرد: منشور نهاد توسعه محلی شامل هیئت و سازمان های مردم نهاد (NGO)، خیریه ها، وقف و مسئله محوری است؛ این چهار عنصر از عناصر اصلی در توسعه محلی هستند؛ در حقیقت باید امور به مردم واگذار شود زیرا آنها بهترین صیانت کننده و پیشرو هستند.

فعال عرصه معماری و شهرسازی بیان کرد: رویکرد جدید از سال 86 تا 97، آموزش، و اجرای برنامه های عملیاتی با مشارکت خود مردم است و این مدل به شدت پاسخگو بوده است؛ برنامه ریزی های از بالا به پایین، تنها تلف کردن هزینه و عدم جلب رضایت مردم را به بار دارد.