نشست اطلاع رسانی طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب برگزار شد

به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی واحد استان قم، در ابتدای این نشست سعید واقفی مدیر بخش کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه ای استان قم گفت: کشاورزی مصرف کننده بخش عمده از منابع کشور است و اگر این میزان برداشت از منابع آبی کشور ادامه داشته باشد در آینده بسیار نزدیک شاهد تبعات اجتماعی و زیست بومی عظیمی در کشور خواهیم بود و به همین شکل باید در چنین جلساتی به این موضوعات پرداخته شود.

وی افزود: هم افزایی دستگاه های مرتبط با حفظ و نگهداری منابع آب می تواند زمینه های کاهش برداشت و همچنین تعادل بخشی منابع آب را با فرض تولیدات کشاورزی و تسهیل فعالیت های کشاورزی فراهم کند.

وی گفت: استفاده از ظرفیت های فرانهادی می تواند زمینه های مثبتی را در شکل دهی به عملکرد متناسب در حوزه های مهم و استراتژیک کشور از جمله آّب و کشاورزی به بار آورد.

در ادامه این نشست، اسدالله مرتضوی مدیر بخش آب و خاک جهاد کشاورزی استان قم با ذکر این مطلب که مساله الگوی کشت و افزایش بهره وری از مهمترین برنامه های جهاد کشاورزی است گفت: برای حل مشکل بهره برداری بیش از حد از منابع آب، قطعا با نهادهای آبی هم نظر هستیم ولی باید راه کارهای متناسبی را در پیش گرفت تا با مشکلات بیشتری مواجه نشویم.

وی با اشاره به فعالیت های بخش ترویجی جهاددکشاورزی خواستار ارتباط بیشتر  پروژه اطلاع رسانی طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب شد و گفت: می توان با همکاری جهاددانشگاهی استان قم که مشاور این پروژه است اقدامات بهتری را در زمینه اطلاع رسانی به بهره برداران و مدیران و بخش های مختلف کشور ارایه کرد.

مدیر بخش آب و خاک جهادکشاورزی استان قم بیان کرد: همیشه عنوان می شود که کشاورزی بیشترین منابع آبی کشور را صرف می کند ولی اگر هزینه اصلاح فرایند بهره برداری از منابع آب ده درصد باقی مانده یعنی آب شرب و صنعت در بخش کشاورزی هزینه می شد قطعا سهم کشاورزی به 50 درصد می رسید.
وی گفت: در این جلسات باید روی مشترکات صحبت کرد تا از رهگذر این مشترکات به طرح های هم افزا رسید.

در ادامه محمد رضا محمدیان مشاوره عالی مدیر شرکت پخش فراورده های نفتی منطقه قم بیان کرد: سامانه های توزیع سوخت در عرصه های صنعتی و کشاورزی به روز فعالیت می کند و از این به بعد سهمیه و ارایه سوخت از طریق سامانه انجام می شود.

مسعود بیگدلی کارشناس خدمات مشترکین شرکت توزیع برق منطقه قم نیز با اشاره به هدر رفت وسیع منابع آبی استان و کشور به دلیل عدم استفاده از الگوهای مدرن در کشاورزی گفت: قوانین بسیاری برای استفاده کشاورزان از کنتورهای برق و سهمیه ساعت بهره برداری از منابع آب در نظر گرفته شده است ولی متاسفانه به دلیل اینکه لوله گذاری و شیوه کشاورزی هنوز به شکل سنتی است، سهم بسیاری از همین ساعت برداشت هم در خاک و نهرها جذب زمین و یا تبخیر می شود.

در ادامه این نشست علیرضا عرب بافرانی مدیر حفاظت و بهره برداری از منابع آب نیز با اشاره به اهمیت هم افزایی در چنین جلساتی گفت: وقتی اقلیم استان و کشور باعث افزایش 4 درجه ای دما می شود مشکلاتی برای همه بخش ها ایجاد می شود که در اینجا همه دستگاه های مرتبط باید با درک شرایط برای حفظ منابع آب و انرژی و حتی کشاورزی کشور تلاش کرد.

در ادامه محمود کعبی زاده مسئول بهینه سازی شرکت نفت و دبیر کارگروه انرژی استان نیز در سخنانی بیان کرد: مشکل اصلی در زمینه استحصال آب در قم، چاه های مجازی هستند که بیش از سقف پروانه خود برداشت آب دارند.

وی افزود: کشاورزان نیز دارای یک طبقه مالی یکسان نیستند؛ یعنی در کشور و استان با کشاورزان ثروتمند و ضعیفی مواجه هستیم که نمی توانیم یک قانون یکسان برای همه آنها در نظر گرفت؛ مثلا در زمینه ابلاغ قانون خرید کنتورهای هوشمند می توان برای کشاورزانی که از نظر مالی ضعیف تر هستند، تسهیلاتی در نظر گرفت.

وی گفت: برگزاری کارگاه های آموزشی و تامین خوراک محتوایی از سوی نهادهای فعال استان و ارایه به بهره برداران و فرهنگ سازی اولیه برای کشاورزان و اقشار مختلف، پیش از اعمال قوانین و آیین نامه ها و فشارهای حقوقی می تواند اثر بخشی بهتری داشته باشد.

رضا محمدی رئیس اداره آب های زیرزمینی نیز در سخنانی با اشاره به اینکه عدم اطلاع رسانی و فرهنگ سازی به کشاورزان زمینه های این مشکلات آبی را درکشور ایجاد کرده است گفت: وقتی به کشاورزان اطلاعاتی داده نمی شود که فرایند استفاده از منابع آب و عدم استفاده از ظرفیت های فنی برای جلوگیری از این منابع تا چه حد مهم است نمی توان آنها را مقصر اصلی شرایط آبی فعلی قلمداد کرد.

وی بیان کرد: در این سالها مسئولان و کارشناسان به ارایه مشکلات فی مابین دستگاه ها اشاره کرده اند ولی متاسفانه در این مدت اعتباراتی که برای حل مشکلاتی از جمله سنتی بودن سیستم کشت و هدر رفت عظیم منابع آبی، حل مشکلات مرتبط به نصب سیستم های اندازه گیری حجم استفاده از منابع صرف فعالیت دیگر دستگاه ها شده است امروز با چنین مشکلاتی مواجه هستیم.

وی عنوان کرد: در اینجا قصد متهم کردن هیچ دستگاهی را نداریم زیرا می دانیم که همه دستگاه ها در این زمینه تلاش کرده اند ولی مسئولان و حتی بهره بردارانی که به آنها اطلاع رسانی می شود در خصوص بهره وری اندک آب گرانقیمتی که تجدید ناپذیر است مسئول هستند؛ زیرا در این سالها می توانستیم شرایط را به گونه ای رقم بزنیم که این حجم عظیم از منابع آّبی هدر نرود.

در پایان نیز و ابوالفضل رحمتی زاده کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی: پس از سالها فعالیت در بخش علمی و کشاورزی به این نتیجه رسیده ایم که هیچ عاملی مثل فرهنگ سازی و آموزش نمی تواند مشکلات بخش کشاورزی و آب و انرژی در کشور را حل کند و اگر به درستی در این مسیر فعالیت های علمی و آموزشی انجام شود می توانیم بر مشکلات غلبه کنیم.

وی اظهارکرد: در این سالها طرح هایی در بخش های مختلف نوشته شده است که در این خصوص با بهره برداران آنها نه هماهنگ سازی شده و نه آموزشی ارایه شده است و این فاصله عمیق، حاصلی جز از بین رفتن منابع و ظرفیت های کشور نداشته است.

وی بیان کرد: مدیریت جامع، ازبایسته های مدیریت در بخش های مختلف کشور به خصوص مسایل کلانی چون انرژی و کشاورزی است ولی هنوز این هماهنگی بین دستگاهی در کشور ایجاد نشده است؛ باید با چنین جلساتی ارتباطاتی را برای فعالیت بیشتر و هم افزایی بین نهادی ایجاد کرد تا مشکلات کشور به حداقل برسد.

کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی گفت: متاسفانه تحقیقات کمترین بودجه سازمانی را در نهادها به خود اختصاص می دهد و وقتی کارها بدون تحقیقات انجام می شود بیشترین بودجه به کارهای اجرایی داده می شود؛ آن هم با فرض آزمون و خطا؛ یعنی بدون پژوهش وارد پروژه هایی می شویم که موجب صرف بیش منابع مالی و انرژی کشور می شود.