«قمقام زخار و صمصام بتار» رونمایی شد

به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی واحد استان قم «قَمْقامِ زَخّار وَ صَمْصامِ بَتّار» کتابی به زبان فارسی نوشته فرهاد میرزا معتمدالدوله، پسر عباس‌میرزا، ولی‌عهد فتحعلی‌شاه، است. این کتاب که به تفصیل در شرح احوالات امام حسین(ع) است در سال ۱۳۰۳ق نگارش یافت و نویسنده به قرائت روایی و تاریخی واقعه کربلا می‌پردازد. او در نگارش این اثر تلاش کرده که از منابع معتبر شیعه و سنی بهره ببرد و از اشعار و تمثیل‌های فارسی و عربی نیز استفاده کند. فرهاد میرزا در برخی موارد به نقد تاریخی هم پرداخته و جریاناتی مانند قیام توابین و مختار را مفصل آورده است.

حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالفضل هادی‌منش، نویسنده و مصحح این اثر، در سه سال اخیر اقدام به بازنویسی این اثر به نثر امروزی، ساده و قابل دسترس برای عموم مردم کرده است؛ به همین مناسبت نشست رونمایی از بازنویسی «قمقام زخار و صمصام بتار» شامگاه دوشنبه، ۲۷ مردادماه با حضور آیت‌الله یوسفی غروی و حجج اسلام والمسلمین رمضان محمدی، مهدی پیشوایی و عباس جعفری از استادان سیره و تاریخ اسلام در مرکز تازه‌تأسیس حوزوی تاریخ برگزار شد.

در ابتدای این نشست آیت‌الله محمدهادی یوسفی غروی، استاد تاریخ اسلام حوزه علمیه، در مورد چگونگی تألیف کتاب قمقام زخار و صمصام بتار گفت: فرهاد میرزا از والیان عالم و دانشمند در دوره فتحعلی شاه قاجار در منطقه کرمانشاه بود؛ در آن دوره مجالس عزاداری امام حسین(ع) با حضور وی و بزرگان و عالمان از جمله عالمان اهل سنت برگزار می‌شد. واعظان و منبری‌ها که عمدتاً دانش زیادی نداشتند مطالب بی‌پایه و سستی را در مجالس به عنوان روضه می‌خواندند که گاهی موجب وهن شیعه در نزد اهل سنت می‌شد؛ همین موضوع سبب شد تا فرهاد میرزا از یکی از منبری‌ها که مطالب سستی را بیان کرده بود انتقاد کند و او هم پاسخ داد که  شما متنی را  معیّن کنید و بگویید ما در منبر چه بگوییم ما هم تبعیت می‌کنیم. فرهادمیرزا به فکر تألیف این اثر افتاد و تلاش کرد که براساس مصادر و منابع شیعه و غیرشیعه معتبر، مقتلی بنویسد.

استاد حوزه علمیه با بیان اینکه فرهاد میرزا از چند زبان از جمله عربی، فارسی، انگلیسی و فرانسوی آگاهی داشت، اظهار کرد: در یکی از سفرهای وی به حج و کربلا و در راه بازگشت(از طریق دریا) در حالی که تربتی را به عنوان هدیه به او داده بودند، دریا دچار طوفان و تلاطم امواج شد و همین مسئله سبب شد تا وی نیت کرد که اگر عمری باقی ماند کتاب قمقام را به پایان برساند. فرهادمیرزا خودش در مورد این حادثه بیان کرده است که چون خویش را در چهارموج بلا(در وسط دریا) دیدم، دست توسل به دامان ائمه زدم و نیت کردم که اگر عمری باقی ماند این کتاب را تمام کنم؛ در وسط دریای مواج، از تربت امام حسین(ع) به دریا ریختم و همان گاه امواج از تلاطم بازایستاد.

یوسفی غروی با اشاره به بازبینی این اثر توسط حجت‌الاسلام ابوالفضل هادی‌منش و ضمن قدردانی از زحمات سه ساله وی در بازنویسی و تصحیح این کتاب، تصریح کرد: این کرامت (ریختن تربت به دریا) که چیز اندکی نیست باید در مقدمه به صورت مفصل ذکر می‌شد ولی نویسنده آن را در سه سطر بیان کرده و البته این کتاب قابل تقدیر است.

گفتنی است مراسم رونمایی از بازنویسی «قمقام زخار و صمصام بتار» با رعایت کامل پروتکل های بهداشتی برگزار شد و سایر علاقه مندان به شرکت در این مراسم تصویر آن را از طریق سامانه آموزش های مجازی جهاد دانشگاهی "امجد" بصورت زنده تماشا کردند.